- با حکم دادستانی از فعالیت دو پیمانکار فعال در تونلهای ۳۵ معدن زغال سنگ طزره و بخش تعمیرات تونل رزمجای غربی جلوگیری شده است.
- در آخرین حادثهای که نیمه اردیبهشتماه در معدن زغال سنگ طزره دامغان رخ داد دو کارگر بر اثر رعایت نشدن استانداردهای ایمنی از سوی کارفرما و در نتیجه ریزش تونل معدن جان باختند.
منابع کارگری در معدن زغال سنگ البرز شرقی از متوقف شدن فعالیت دو پیمانکار در تونلهای ۳۵ و رزمجای غربی با حکم دادستانی خبر دادند. به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی از سوی پیمانکاران در سه سال گذشته دستکم هفت کارگر جان باختند.
منابع کارگری در معدن زغال سنگ البرز شرقی اعلام کردند که با حکم دادستانی، صبح روز دوشنبه ۱۰ خردادماه از فعالیت دو پیمانکار فعال در تونلهای ۳۵ معدن زغال سنگ طزره و بخش تعمیرات تونل رزمجای غربی جلوگیری شد.
منابع کارگری گفته بودند که فعالیت پیمانکار تونل ۳۵ با ۳۵ تا ۴۰ کارگر از یکم خرداد و فعالیت پیمانکار واحد تعمیرات تونل رزمجای غربی با حدود ۳۰ کارگراز روز هفتم خرداد ماه آغاز شده بود.
کارگران با بیان اینکه برای انجام کارهای سخت همانند استخراج از معادن زغال سنگ، پیمانکاران حتما باید از سوی مراجع رسمی تعیین صلاحیت شوند، افزودهاند: «گفته می شود دادستانی از این دو پیمانکار درخواست مجوز کار در معادن وتشخیص صلاحیت کرده که در نهایت باید برای ادامه فعالیت این مجوزها را از اداره صمت دریافت کنند.»
کارگران میگویند پیش از این در تاریخ ۱۷ اردیبهشتماه و بعد از حادثه روز یازدهم اردیبهشت ماه که منجر به کشته شدن دو نفر از همکارانمان در عمق زمین شد، فعالیتهای تونلهای k۱۲ و k۱۳ تونل ۴۲ تا زمان تعیین تکلیف قطعی وضعیت آن متوقف شده و بعد از آن در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ماه فعالیت لایه زغال سنگ «K۱۹ تونل «مادر» معدن طزره به دلیل رعایت نشدن نکات ایمنی کار متوقف شده است.
در آخرین حادثهای که نیمه اردیبهشتماه در معدن زغال سنگ طزره دامغان رخ داد دو کارگر بر اثر ریزش تونل شماره ۴۲ این معدن جان باختند.
طی سه سال گذشته نیز پنج کارگر دیگر در این معدن به دلیل رعایت نشدن استانداردهای ایمنی جان خود را از دست دادند.
در دو حادثه دیگر که در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ در معدن طزره دامغان رخ داد و سبب جان باختن و زخمی شدن شش مهندس و کارگر شد نیز رعایت نشدن نکات ایمنی عامل بروز حادثه بود.
صادق نیت رئیس مرکز سلامت محیط وزارت بهداشت آزادشهر خرداد ۱۳۹۸ و پس از حادثه رد معدن از محکومیت پیشین این معدن در دادگاه خبر داده و گفته بود: «میزان گاز در کارگاه استخراج، بالاتر از استاندارد بود. این معدن چندین بار مورد بازرسی قرار گرفتهو یک بار نیز به دادگاه معرفی و محکوم شده است.»
معدن بزرگ طزره از معادن چهارگانه شرکت زغال سنگ البرز شرقی است که عمری ۴۰ ساله دارد. حادثه نیمه اردیبهشت در این معدن که عملیات نجات آن شش روز طول کشید، سبب شد بار دیگر کمبود و نبود ایمنی و رعایت نشدن استانداردها در معادن کشور به ویژه معادن زغال سنگ مورد توجه قرار بگیرد.
کارفرمایان معادن که غالبا شرکتهای پیمانکاری هستند که مسئولیت حفاری و استخراج را به عهده دارند، برای کاهش هزینهها، از هزینههای ایمنی کم میکنند. کارگران معدن طزره دامغان گفتهاند پیمانکار برای کاهش هزینهها از تعداد تیرکهای کمتری برای نگهداشتن سقف تونلها استفاده میکند و همین موضوع سبب ریزش تونل میشود.
کارگران پیمانکاری معادن زغال سنگ البرز شرقی معتقدند «کارفرمای مادر برای پایین آوردن هزینهها کار استخراج را در اختیار پیمانکاران بخش خصوصی قرار میدهد. این پیمانکاران زمانی که کار را به دست میگیرند برای اینکه سودی برایشان بماند، تلاش میکنند هزینهها را از قراردادی که با کارفرما دارند، پایینتر هم بیاورند. کارفرمایان هیچگاه به کیفیت پایینِ کارِ پیمانکاران خود نگاه نمیکنند و تنها به کمیت آن نگاه میکنند. در واقع عدم تطبیق قیمت برنده شدن در مناقصه و هزینههای اتمام کار یک بحران است. برخی مسئولان فقط به فکر بازدهی محدوده کار خود هستند و به کارگری که بایستی ساعتها در اعماق زمین زغال سنگ استخراج کند، فکر نمیکنند.»
در همین ارتباط، دبیر انجمن زغال سنگ ایران با انتقاد از عملکرد دولت گفته بود که «دولت در تجهیز معادن زغال سنگ و استقرار پایگاه های امداد و نجات اقداماتی را انجام نداده است و بجای کمک، حقوق دولتی معادن زغال سنگ را ۲۰ برابر کرده است.»
تقی نبئی رئیس سازمان نظام مهندسی معدن نیز معتقد است که افزایش هزینهها برای پیمانکاران و معدنداران سبب شده جهت ایمنی کمتر هزینه کنند. او همچنین گفته که «اغلب دستگاه نظارت ضعیف عمل کرده و خود به افزایش ناامنیها در معدن کمک میکند. به این ترتیب اگر چنین اتفاقهایی در آینده باز هم پیش آید و خبر ریزش معدن را بشنویم بازهم نگاهها باید به ضعف دستگاه نظارتی بازگردد.»
حوادث در معادن به دلیل نادیده گرفتن موارد ایمنی از سوی کارفرمایان در دیگر معادن ایران نیز فاجعه میآفریند. چهار سال پیش در ۱۳ اردیبهشتماه ۱۳۹۶ انفجار در معدن یورت در ۹۰ کیلومتری گرگان مرکز استان گلستان نیز سبب جان باختن دستکم ۴۳ کارگر شد.
به گفته رئیس سازمان نظام مهندسی معدن بر اساس تبصره ماده ۳۴، نظارت بر این امور با وزارت صمت است که باید این مهم را با بهره گرفتن از نیروهای کارشناس پیگیری کند. اما این نهاد دولتی به دلیل ضعف نیروی انسانی اغلب نمیتواند از عهده چنین کاری برآید.